Poczucie winy uświadamia nam, że popełniliśmy czyn sprzeczny z normami obyczajowymi, moralnymi czy przepisami prawa. Dzięki niemu orientujemy się, że wyrządziliśmy komuś krzywdę, która domaga się zadośćuczynienia.

Poczucie winy koncentruje nas na efektach naszych działań, które miały istotny i krzywdzący wpływ na innych. Zadajemy sobie pytanie: „jakie skutki dla ludzi przyniosło moje zachowanie?”. Motywuje nas do podjęcia starań by zrekompensować szkody, przyznać się do winy, przeprosić. Dzięki temu zachowujemy dobry obraz siebie.

Czasami jednak czujemy się winni, choć nie istnieje racjonalne uzasadnienie tego stanu, np. gdy umiera bliska nam osoba, a my nie mieliśmy na to wpływu. W innych przypadkach nieadekwatne poczucie winy manifestuje się przekonaniem, że jest w nas zdolność do popełnienia najgorszych uczynków. Towarzyszy temu obawa, że ludzie dowiedzą się o tych przewinieniach i/lub spotka nas za to kara.

Kiedy poczucie winy staje się chorobliwe, wówczas jesteśmy boleśnie świadomi każdego popełnionego grzechu, każdej zaniedbanej uprzejmości, każdej samolubnej myśli, która choćby na moment przyszła nam do głowy.

Jeśli w twoim wewnętrznym świecie poczucie winy stało się wszechobecne, jeśli zadręczasz się i karzesz za niepopełnione przewinienia, odbierasz sobie radość i przyjemność z życia, możesz potrzebować wsparcia terapeuty.